Ikigai é un concepto xaponés. Combina as palabras xaponesas ikiru, que significa “vivir”, e kai, que significa “a realización do que se espera” ou “o que ten valor”. Así, ikigai sería “a razón de vivir” ou “o propósito da vida”. Coñecer o noso propio ikigai permítenos non só tomar decisións máis precisas e aliñadas coa nosa esencia, senón tamén vivir cunha maior sensación de realización.
Catro preguntas para buscar o noso Ikigai
– Que é o que me gusta?
– En que son bo ou boa?
– Que necesita o mundo e podo aportar eu?
– É algo polo que me poden pagar?
Non é doado atopar respostas positivas e coherentes ás catro preguntas. A maioría nin sequera reflexionou sobre elas. As persoas tendemos a favorecer, pragmáticamente, o que supón obter ingresos. Os e as que deciden estudar ou facer o que lles gusta, fano a miúdo renunciando aos ingresos e ao benestar noutros ámbitos. En xeral, un é bo ou boa no que lle gusta, pero facerse bo en algo require traballo, esforzo, constancia… Unha parte importante da realización persoal é ser socialmente útil, facer algo polos demais; pero isto non sempre coincide cos desexos e capacidades das persoas e coa posibilidade de cobrar polo que fan.
Moitas veces Ikigai ten pouca ou ningunha relación co traballo. Nunha enquisa realizada en Xapón só o 30% dos entrevistados/as citaron o traballo como o seu Ikigai. O ideal, obviamente, sería que o traballo fose unha fonte de felicidade, realización persoal e ingresos ao mesmo tempo.
A orixe do Ikigai
Ikigai é a motivación para levantarse pola mañá, un motivo que dá sentido á vida. Todos podemos atopar o noso ikigai, só é cuestión de buscalo nas distintas etapas da vida. Okinawa, unha illa remota do Xapón, é unha das zonas do mundo onde viven as persoas máis lonxevas, máis de 100 anos (as chamadas zonas azuis). Preguntando sobre as razóns da súa lonxevidade, a xente cita a alimentación (unha dieta saudable, en gran parte vexetal), hara hachi bu (comer ata o 80% de cheo), actividade física, socialización e, por suposto, dun xeito especial, amigos (moai), contar cun grupo social, unha rede de apoio, manterse mentalmente activo, cultivar a espiritualidade e atopar Ikigai.
Non hai un só Ikigai para sempre. As persoas cambian co paso do tempo e as realidades e as circunstancias tamén. Podemos chegar a ter moitos Ikigais ao longo da vida. É un proceso de busca permanente.
Ikigai para escoller estudos, carreiras, decisións sobre o futuro…
O Ikigai pode ser moi útil cando temos que tomar decisións importantes como que estudar, que carreira escoller ou que traballo buscar.
Os e as adolescentes e mozos e mozas vense obrigados a elixir a súa vida -estudos, carreira, traballo- nunha idade na que non están preparados para facelo. Non debería sorprender a frecuencia coa que os mozos e mozas escollen malas carreiras e as altas taxas de abandono universitario. Unha orientación vocacional axeitada e oportuna pode ser de gran axuda, pero a maioría do alumnado non a recibe e aínda isto é insuficiente para tomar decisións razoables non só desde o punto de vista da información senón tamén desde as emocións, vocacións e talentos de cada persoa.
Nestas situacións, o Ikigai pode ser moi útil xa que ofrece un xeito profundo, completo e personalizado de tomar decisións. É un exercicio de introspección que se pode facer só ou con outros e que pode ser facilitado por unha persoa cuxo criterio e experiencia son de confianza.
Coñecer o noso propio Ikigai permítenos non só tomar decisións máis precisas e aliñadas coa nosa esencia, senón tamén vivir cunha maior sensación de realización. Neste mundo tan diferente e ao mesmo tempo tan marabilloso, é unha obriga incuestionable traballar o Ikigai na ESO e na FPB, obviamente se queres facelo antes tamén podes facelo, pero nesta etapa é sumamente necesario.
Descubrir Ikigai é ‘descubrirse a un e a unha mesmo/a, descubrir por que chegamos a este mundo e descubrir o que se vai deixar atrás cando se marche’. É algo moi profundo e revelador que dá motivación, entusiasmo e sentido a todo o que se fai na vida.
Queres facer un test que che oriente a atopar o teu Ikigai?
Se quedaches con ganas de saber máis…
- “¿Es este concepto japonés el secreto para una vida larga, plena y feliz?”, Foro Económico Mundial, 2017.
- Héctor García y Francesc Miralles, Ikigai: los secretos de Japón para una vida larga y feliz, Uranio, 2016.
- Bradley J., Willcox, Bradley, Craig, Suzuki, Makoto, The Okinawa Way: How to Improve Your Health And Longevity Dramatically, Penguin Books, 2018.